Thuế là gì? Vai trò của thuế tại Việt Nam là gì?

Thuế là gì- Thuế một khoản nộp ngân sách nhà nước có tính chất bắt buộc từ các cá nhân và pháp nhân với mức độ và thời hạn khác nhau được pháp luật quy định, phục vụ cho mục đích chi tiêu và hình thành ngân sách của nhà nước. Vậy cụ thể thuế là gì? Thuế có những đặc điểm và tác dụng gì? Hãy cùng xem bài viết này của Đại lý thuế Toàn Việt

1. Tổng quan về thuế

1.1. Khái niệm về thuế là gì?

Cho đến nay vẫn chưa có một khái niệm nào trên thế giới thống nhất về thuế. Đứng ở các góc độ khác nhau của các nhà kinh tế khác nhau lại có một khái niệm khác nhau về thuế.
Một trong những khái niệm phổ biến về thuế đó là “Thuế là một khoản thu bắt buộc, không bồi hoàn trực tiếp của Nhà nước đối với các tổ chức và các cá nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước vì lợi ích chung”.

Ngoài ra, thuế là một khoản phí tài chính bắt buộc hoặc một số loại thuế khác áp dụng cho người nộp thuế (một cá nhân hoặc pháp nhân) phải trả cho một tổ chức chính phủ để tài trợ cho các khoản chi tiêu công khác nhau.

1.2. Đặc điểm của thuế

Thuế là khoản đóng góp có tính chất bắt buộc vào Ngân sách nhà nước. Cụ thể dưới đây là một số đặc điểm nổi bật của thuế:

• Thuế là tiền đề cần thiết để duy trì quyền lực chính trị và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước.
• Thuế dựa vào thực trạng của nền kinh tế (GDP, chỉ số giá tiêu dùng, chỉ số giá sản xuất, thu nhập, lãi suất,…).
• Thuế được thực hiện theo nguyên tắc hoàn trả không trực tiếp là chủ yếu.

Thuật ngữ	Định nghĩa
Thanh tra thuế	Là những hoạt động kiểm tra hồ sơ khai thuế của tổ chức, doanh nghiệp trên cơ sở nguyên tắc được quy định tại pháp luật.
Đăng ký thuế	Là việc người nộp thuế thực hiện kê khai với cơ quan quản lý thuế hoặc cơ quan đăng ký giấy phép kinh doanh các thông tin định danh của mình.
Khấu trừ thuế	Là việc người nộp thuế không trực tiếp phải đi nộp thuế mà sẽ được khấu trừ trực tiếp vào thu nhập hoặc chi phí mua hàng.
Thuế suất	Là mức thuế cần phải nộp trên đơn vị xác định giá trị của mức thuế phải đóng đối với một đối tượng phải chịu thuế.
Báo cáo thuế	Là một nhiệm vụ của bộ phận kế toán của công ty cần phải thực hiện theo thời gian nhất định.
Thuế phụ thu surcharge	Khi thực hiện vận chuyển hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu quốc tế, ngoài những khoản chính phí thì cần phải đóng các loại thuế phụ thu surcharge.

2. Vai trò của thuế tại Việt Nam

2.1. Đặc trưng của thuế:

Các khoản thu được tập trung vào Ngân sách nhà nước là những khoản thu nhập của nhà nước được hình thành trong quá trình nhà nước tham gia phân phối của cải xã hội dưới hình thức giá trị.

– Thuế là tiền đề cần thiết để duy trì quyền lực chính trị và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước.

Sự ra đời của thuế gắn liền với sự ra đời của nhà nước. Nếu không có thuế, nhà nước không có đủ điều kiện tiềm lực kinh tế để duy trì hoạt động cũng như thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình. Nguồn thu ngân sách Nhà nước có tới 90% được tạo lập từ thuế. Chỉ khi cho thuế tính quyền lực thì thuế mới đảm bảo thực hiện thu thuế một cách hiệu quả nhất, tạo lập được ngân sách quốc gia.

– Thuế dựa vào thực trạng của nền kinh tế (GDP, chỉ số giá tiêu dùng, chỉ số giá sản xuất, thu nhập, lãi suất,…).

– Thuế được thực hiện theo nguyên tắc hoàn trả không trực tiếp là chủ yếu:

Tính không đối giá của thuế thể hiện ở điểm: bất kỳ chủ thể nào miễn đủ điều kiện nộp thuế theo quy định thì dù đã nhận được một khoản lợi ích nào hay chưa thì đều phải nộp thuế.

Các chủ thể nộp thuế về ngân sách nhà nước, nhà nước lấy ngân sách này chi cho việc xây dựng trường học, bệnh viện, cầu đường,… và mọi người dân được hưởng lợi ích từ đó, trong đó có chủ thể nộp thuế. Vì vậy thuế thường không hoàn trả trực tiếp.

– Thuế mang tính vĩnh viễn

Đặc tính này cho thấy nộp thuế cho Nhà nước không giống như hình thức cho Nhà nước vay tiền nên không thể đòi hỏi Nhà nước phải hoàn trả, bởi vì nguồn thu từ thuế được dùng đáp ứng nhu cầu chi tiêu công mà phần lớn khoản chi này mang tính cấp phát nên nộp thuế cho Nhà nước là san sẻ một phần gánh nặng các khoản chi của Nhà nước.

2.2. Vai trò của thuế:

Thuế có vị trí và vai trò hết sức quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội. Cụ thể vai trò của thuế đối với sự phát triển kinh tế xã hội được thể hiện như sau:

– Thuế giúp ổn định thị trường, điều tiết nền kinh tế.

Thuế tham gia điều tiết nền kinh tế gồm hai mặt: Kích thích và hạn chế. Thông qua thuế, nhà nước đã linh hoạt điều chính các chính sách thuế trong từng thời kỳ nhất định, nhằm tác động vào cung-cầu giúp điều chỉnh chu kỳ kinh tế – một đặc trưng vốn có của nền kinh tế thị trường.

– Thuế tạo nguồn thu cho Ngân sách nhà nước.

Là khoản thu quan trọng nhất, mang tính chất ổn định lâu dài và khi nền kinh tế càng phát triển thì khoản thu này càng tang. Bên cạnh đó nguồn thu từ thuế vào ngân sách nhà nước chỉ được sử dụng để đáp ứng nhu cầu chi tiêu công của Nhà nước, không được sử dụng cho mục tiêu cá nhân.

Nguồn thu từ thuế một phần được sử dụng cho hoạt động của bộ máy Nhà nước, đại bộ phận còn lại được chi cho đầu tư phát triển, cho văn hóa, thông tin, y tế, giáo dục, thể dục thể thao, tài trợ xã hội, nghiên cứu khoa học…Cụ thể các cá nhân hay các công ty khi có thu nhập rồi sẽ nộp một phần thuế vào ngân sách nhà nước. Khi các đường xá, câu cống cần phải sửa chữa thì sẽ lấy số tiền ấy để sửa,…

– Đảm bảo cơ cấu kinh tế, giúp phát triển theo đúng định hướng của nhà nước ổn định và lâu dài.

Góp phần thực hiện chức năng kiểm kê, kiểm soát, quản lý hướng dẫn và khuyến khích phát triển sản xuất, mở rộng lưu thông đối với tất cả các thành phần kinh tế theo hướng phát triển của kế hoạch nhà nước, góp phần tích cực vào việc điều chỉnh các mặt mất cân đối lớn trong nền kinh tế quốc dân.

Bên cạnh đó thuế còn giúp đảm bảo công bằng xã hội. Thông qua thuế, nhà nước sẽ điều tiết phần chênh lệch thu nhập giữa người giàu và người nghèo, bằng việc việc trợ cấp hoặc cung cấp hàng hoá công cộng.

3. Các loại thuế ở Việt Nam

3.1. Thuế thu nhập cá nhân

Thuế thu nhập cá nhân là một loại thuế trực thu, đánh vào những cá nhân có thu nhập vượt mực khởi điểm cần đóng thuế. Trong đó đối tượng chịu thuế là cá nhân có thu nhập cao gồm:

• Công dân Việt Nam ở nước ngoài.
• Công dân Việt Nam sinh sống tại lãnh thổ Việt Nam.
• Đối tượng nước ngoài có thu nhập từ Việt Nam.

3.2. Thuế giá trị gia tăng

Thuế GTGT hay VAT là loại thuế tính dựa trên khoản phát sinh tăng thêm/chênh lệch từ hàng hoá dịch vụ từ sản xuất/lưu thông đến người tiêu dùng. Khi kê khai thuế giá VAT, doanh nghiệp có 02 cách thức gồm kê khai theo phương pháp trực tiếp hoặc theo phương pháp khấu trừ.

3.3. Thuế tiêu thụ đặc biệt

Thuế tiêu thụ đặc biệt được áp dụng chủ thể là doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh và là đối tượng chịu thuế theo quy định. Ý nghĩa của thuế tiêu thụ đặc biệt là điều tiết nguồn cung là sản phẩm, dịch vụ không có lợi với người tiêu dùng.

3.4.Thuế thu nhập doanh nghiệp

Thuế TNDN là một khoản thuế trực thu dựa trên nguồn thu tổng thu nhập của doanh nghiệp. Bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn về thuế TNDN trong bài viết xem thêm.

3.5.Thuế sử dụng đất

Thuế sử dụng đất là nguồn thu từ chủ thể sử dụng đất khi nhà nước đã giao đất người sử dụng đất thì chủ thể phải có nghĩa vụ nộp tiền thuế.

3.6.Thuế xuất nhập khẩu

Đây là một loại thuế trực thu, áp dụng với cá nhân/tổ chức với mức tính thuế dựa theo giá trị mặt hàng xuất nhập khẩu.

3.7.Thuế tài nguyên

Thuế tài nguyên là khoản thu từ doanh nghiệp khai thác tài nguyên, theo sản lượng tài nguyên bị tính thuế, thuế suất, giá tính thuế.

3.8. Thuế bảo vệ môi trường

Để điều tiết hoạt động tác động đến môi trường, pháp luật Việt Nam đã ban hành các quy định về việc thu thuế bảo vệ môi trường. Vậy thuế bảo vệ môi trường là gì?

3.9. Lệ phí môn bài

Lệ phí môn bài hay thuế môn bài, là loại thuế mà doanh nghiệp phải chịu nộp từ đầu năm cho vào quỹ ngân sách nhà nước với mục đích nắm bắt bắt đồng thời thống kê về các doanh nghiệp, công ty, hợp tác xã, hộ kinh doanh,…

3.10.Lệ phí trước bạ

Đây là loại phí áp dụng cho trường hợp thực hiện sang tên, đăng ký quyền sở hữu, chuyển nhượng về đất, xe cộ, hoặc tài sản nào đó và mức thu này dựa trên giá trị của tài sản được quy định.

Kết luận

Mọi thông tin xin liên hệ: ↓

Công ty Cổ phần Tư vấn và Dịch vụ Thuế Toàn Việt

Trụ sở chính: Số 63, Văn Tiến Dũng, Phường Tân An, Thành phố Buôn Ma Thuột, Tỉnh Đăk Lăk.

Email: toanphuc79@gmail.com

Website: www.thuetoanviet.vn

Hotline: 02623 550999 – 0262 3 754567

Điện thoại: 0905 805 605 – Giám Đốc: Nguyễn Phúc Toàn

0935 133 813 – Chuyên viên tư vấn: Nguyễn Thị Thanh Thảo